Қарапайым сауалдардан ақылды үйге дейін
Алиса пайдаланушыларға қалай көмектесіп жүр
Қазіргі таңда Қазақстанда қазақ тілінің маңызы арта түскені байқалады. Үкімет 2029 жылға қарай тілді меңгеру деңгейін 84%-ға дейін жеткізу міндетін алға қойып отыр. Сонымен бірге қазақтілді контентке деген сұраныс та жоғары. Мәселен мемлекеттік тілде теле және радиохабар тарату үлесі 70%-ға жетіп отыр.

Елдегі технологиялық көшбасшы бола отырып, Yandex Qazaqstan өзінің қазақ тіліндегі сервистерін дамытуға белсенді түрде инвестиция жасайды. 2023 жылдың 15 қарашасында компания қазақ тілін түсінетін және сөйлей алатын виртуалды көмекші Алисаны ел назарына ұсынды.

Қазір Алиса күніне 200 мыңнан астам рет қазақ тілінде қойылған сауалдарға жауап береді. Бұл қазақ тіліндегі виртуалды көмекшіге деген сұраныстың жоғары екенін дәлелдеп отыр.
Қазақстан тұрғындары виртуалды көмекшімен 2023 жылы 15 қарашада танысты. Yandex Qazaqstan қазақ тілін түсіне алатын және сөйлей алатын Алисаны таныстырды. Бұл опция Яндекс және Яндекс Браузер қолданбаларында қолжетімді.

Ал 2024 жылдың 27 маусымында Yandex Qazaqstan Day-де қазақ және орыс тілдерінде сөйлесе алатын, сонымен бірге екі тілге алма-кезек ауыса алатын қостілді Алиса елге таныстырылды. Ол бірден ақылды бағандарда да, Яндекс және Яндекс Браузер қолданбаларында жұмыс істейтін болды.

Уақыт өте келе команда Алиса мүмкіндіктерін да дамыта түсіп, қазақ тілінде жаңа сценарийлерді қосты. Енді виртуалды көмекші сауалдарға жауап беріп, уақыт пен ауа райы туралы хабарлап қана қоймайды, сондай-ақ ақылды үйді басқарып, калькулятор қызметін атқара алады, валюта бағамы туралы айтып, тіпті жауапты сыбырлап та жеткізе алады.
Қазақстандағы Алиса тарихы қалай басталды
Қазақ тіліндегі Алисаның пайда болуы аймақтағы Yandex Qazaqstan үшін маңызды қадам болды. Бұл үшін виртуалды көмекшіге ауқымды деректер көлемі үйретілді, оның ішінде қазақ тіліндегі мыңдаған диалог пен жүздеген сағаттан тұратын аудиожазбалар бар. Бұл виртуалды көмекші сауалдарды дұрыс түсініп, қазақ тілінде сапалы жауап ұсынуы үшін қажет болды.
Алиса қазақ тілін түсіну мен қазақ тілінде сөйлеуді қалай үйренді
Пайдаланушы бағанға сауал жолдағанда ол тек белсендіргіш сөзге назар аударады. Одан соң сауал қойылған тілді анықтау процесі іске қосылады. Алисаға қазақ тілін үйрету үшін оған қазақ тіліндегі көптеген мысал оқытылды.

Келесі кезеңде виртуалды көмекші сауалды жіктейді, яғни пайдаланушыға нақты не керегін анықтайды. Мысалы интернеттен ақпарат табу немесе ауа райы туралы анықтап беру.

Сауалды жіктеген соң диалогтық қозғалтқыш мәтіндік жауап құрастырып, оны дыбыстау үшін сөйлеу синтезі жүйесіне жібереді.
Алиса қандай технологиялармен жұмыс істейді?
Журналист, NUR.KZ-тің қазақтілді редакциясының басшысы, қазақ тіліндегі асессор (тәуелсіз баға беруші) Жұлдыз Кенжеғалиева Алисаның қазақ тілін меңгеруінде ілгерілеу бар екенін байқағанын жеткізді. Айтуынша, мұны грамматикалық тұрғыдан да, сондай-ақ қарапайым және күрделі сауалдарға қазақ тілінде берген жауаптарынан да көруге болады.
Сарапшы пікірі: даму және перспективалар
Алисаның қазіргі деңгейі базалық түсініктерді айтарлықтай жақсы тануға және жауап беруге мүмкіндік береді. Келесі кезеңде қазақ тілін меңгеру деңгейін арттыруға көңіл бөліп, сирек кездесетін идиомалармен және жергілікті сөздермен жұмыс істеу керек.

Yandex Qazaqstan командасы виртуалды көмекші Қазақстанның мәдени және тілдік ерекшеліктерін айқындау бағытында белсенді жұмыс істеп жатқанын көріп отырмыз, — дейді сарапшы Жұлдыз Кенжеғалиева.
Әзірлеушілер Алисаға қазақ тілінде жаңа сценарийлер қосу бойынша үздіксіз жұмыс істеп жатыр. Кез келген пайдаланушы Алисаға қазақ тілінде қоя алатын ең қызықты бес сауалды назарға ұсынамыз:
Бүгінде Алисадан қазақ тілінде не сұрауға болады?
  • Алиса, иттер тыңдайтын хиттерді қосып берші.
  • Алиса, мен сүйіп тыңдайтын әндер топтамасын қосшы.
  • Алиса, Ирина Кайратовнаның жаңа трегін қосшы.
  • Алиса, 500 доллар теңгемен қанша болады?
  • Алиса, 27 қай санның кубі екенін анықтап берші.
Виртуалды көмекші, сонымен бірге жарықты қосу және сөндіру, термостат температурасын қосу немесе тұрмыстық жабдықтар жұмысын қадағалау секілді ақылды үй құрылғыларын да басқаруға қауқарлы.

Алиса үйдегі жұмыстарда да көмекші, мәселен ол ас әзірлеуде таймерлер мен таңертеңге оятқышты қосып қоя алады. Бұл үшін: «Алиса, таңғы сағат 6-ға оятқыш қойшы» десеңіз жеткілікті, оятқыш қосылады.

Одан бөлек ақылды бағанмен күнделікті сөйлесе жүріп, қазақ тілін үйренуге болады. Алисадан қазақ тіліндегі сөздердің мағынасын сұрауға, Қазақстан мәдениеті мен тарихын жақсырақ танып-білу үшін ел туралы сауалдар қоюға болады.
Алисаны бағандарда қазақ тілін тілін түсінетін қостілді режимге ауыстыру үшін айтарлықтай білімнің қажеті жоқ. Ол үшін мына бірнеше қадамды орындасаңыз болғаны:
Ақылды бағандарда қазақ тіліндегі Алисаны қалай қосуға болады
  • 1.«Дом с Алисой» қолданбасын жүктеп алып, ашыңыз, Bluetooth арқылы өзіңіздің ақылды бағаныңызды қосыңыз.

  • 2.Қолданба баптауларын ашып, «Станцияны басқару» пунктін таңдаңыз, одан соң «Көмекшінің тілі» бөлімінен «Қазақша+русский» таңдаңыз.

  • 3.Енді Алиса сауал қойылған тілге қарай қазақ тілінде де, орыс тілінде де сөйлей береді.

Алисаны қазақ тілінде дамыту қарқынды түрде жүзеге асырылып жатыр. Yandex Qazaqstan командасы қазақ тіліндегі виртуалды көмекшінің мүмкіндіктері мен сценарийлерін арттыру бойынша үздіксіз жұмыс істеуде. Бұл пайдаланушылардың күнделікті міндеттерін жеңілдетіп қана қоймайды, сондай-ақ қазақ тілін цифрлік ортада қолдау арқылы мәдени және тілдік дәстүрлердің сақталуына септігін тигізеді.
© ТОО «Internet Portal Nur», 2009-2024
Все права защищены
Текст: Юлия Абрамова
Верстка: Назгуль Адамалиева