«Табысқа бастаған жол»
«Рахат» кондитерлік фабрикасы қалай құрылды
Әр адам тәттіден бас тарта алмайтыны анық. Тіпті көңіл-күйіңіз түсе қалса, кей адамдар бір түйір шоколадтан дәм татуға кеңес беріп жатады. Үйіңізде мереке болса ше? Онда да дастархан көркін тәтті-дәмділер енгізітінін бәріміз білеміз. Отбасыңызда келеңсіз жағдай орын алып жатса да, дастарханыңыздан қашан да дәмі тіл үйірер кәмпиттер мен печенье үзілмейтіні рас.
Қазақстанда кәмпиттер мен шоколад десе, ең алдымен ойымызға әйгілі «Рахат» кондитерлік фабрикасы оралады. Көптеген жыл бойы елімізде танымал болған кәмпиттер балғын балалық шағыңызды еске салса, «Қазақстан» плиткалы шоколады елімізден бөлек, тіпті басқа елдерде де танымал екені жасырын емес.
Қазақстанда кәмпиттер мен шоколад десе, ең алдымен ойымызға әйгілі «Рахат» кондитерлік фабрикасы оралады. Көптеген жыл бойы елімізде танымал болған кәмпиттер балғын балалық шағыңызды еске салса, «Қазақстан» плиткалы шоколады елімізден бөлек, тіпті басқа елдерде де танымал екені жасырын емес.
Осыған орай аталған материалда 80 жылдық тарихы бар фабриканың өткеніне шолу жасап, «Рахат» кондитерлік фабрикасы биылғы жылы өз тұтынушыларын немен қуантпақ деген сауалға жауап іздейтін боламыз.
КОНДИТЕРЛІК ФАБРИКАНЫҢ ТАРИХЫ
1942
Кондитерлік фабриканың алғашқы өнімі 1941 жылдың күзінде Мәскеу мен Харьковтан соғыс кезінде эвакуацияланған құрал-жабдықта, ликер-арақ зауытының алаңдарында ұйымдастырылды. Осылайша 1942 жылдың қаңтарында алғашқы 50 тонна өнім шығарылды.
Сөйтіп Ұлы Отан соғысының ауыр жылдарында Қазақстанда алғашқылардың бірі болып кондитерлік өнеркәсіп пайда болды.
Бастапқыда зауыт қуаттылығы орташа болды – өнімнің алғашқы партиясы жылына шамамен 900 тоннаны құрады. Осы уақытта "Ликерный", "Мятная", "Козинаки" және "Пальмира" карамелінің өндірісі қолға алынды. Сонымен қатар күнжіт қосылған жаңа өнім түрлері – мысалы, "Помадка сливочная" және " Кунжутная", "Алма-Атинка", "Зимняя", "Орловская" кәмпиттері әзірленді. 1944 жылы зауыт "Эстампе" жоғары сортты шоколадын шығара бастады. Ал фабрикадағы өнім көлемі 2,4 мың тоннаға дейін ұлғайды.
Сөйтіп Ұлы Отан соғысының ауыр жылдарында Қазақстанда алғашқылардың бірі болып кондитерлік өнеркәсіп пайда болды.
Бастапқыда зауыт қуаттылығы орташа болды – өнімнің алғашқы партиясы жылына шамамен 900 тоннаны құрады. Осы уақытта "Ликерный", "Мятная", "Козинаки" және "Пальмира" карамелінің өндірісі қолға алынды. Сонымен қатар күнжіт қосылған жаңа өнім түрлері – мысалы, "Помадка сливочная" және " Кунжутная", "Алма-Атинка", "Зимняя", "Орловская" кәмпиттері әзірленді. 1944 жылы зауыт "Эстампе" жоғары сортты шоколадын шығара бастады. Ал фабрикадағы өнім көлемі 2,4 мың тоннаға дейін ұлғайды.
Фабриканы құру туралы бұйрық, 1942 ж.
1950 - 1960
Соғыстан кейінгі жылдары алғаш рет фабрикада жабдықтарды қайта жаңғырту жұмыстары қолға алынды. Фабрика цехтары қызметкерлерді ауыр қол еңбегінен босатуға мүмкіндік беретін жаңа жабдықтармен толықтырылды. Жаңа жабдықты іске қосқаннан кейін өнімділік 40%-ға өсті, ал технологиялық процестер мен өндірісті ұйымдастыру ісі бір жолға қойылған соң, фабриканың орташа жылдық қуаты 13,9 тоннаға дейін артты.
Осылайша, алма-аталық кондитерлердің есімдері бүкіл елге танымал бола бастады. 1959 жылы шоколад цехының вальцовщицасы Зиякүл Төлендинова Социалистік Еңбек Ері атанды. Фабрика оны Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің депутаты лауазымына ұсынады.
1960 – 1970
1964 жылы бисквит, шоколад және кәмпит цехтарын орналастыру үшін жаңа өндірістік корпустың құрылысы басталды. Цехтар жаңа жабдықтармен толықтырылып, 70-жылдардың басында "Ассорти", "Қарақұм", "Белочка" сынды шоколад кәмпиттері шығарыла бастады. Сонымен бірге шоколад кәмпиттерін түрлі-түсті қораптарға конвейерлік орау тәсілі игерілді. Жоспарлар асыра орындалып, Алматы кондитерлік фабрикасының өнімі тек республикада ғана емес, бүкіл Кеңес одағына танымал бола бастады.
1980
Кәсіпорын 80-жылдардың ортасында өз жұмысын тоқтата жаздады: Алма-Ата кондитерлік фабрикасы, сол жылдары бүкіл елде орын алған тоқырау жылдарын бастан кешірді. Газеттер кондитерлік кәсіпорынның жұмысы тоқтағанын, сондай-ақ тонналаған кәмпиттердің жарамсыз болып қалғанын жаза бастады.
1992
1991 жылы КСРО ыдырағаннан кейін Президенттің Мемлекеттік кәсіпорындарды жекешелендіру және акционерлік капиталдың жеке нысанға өту мүмкіндігі туралы Жарлығы шықты, сөйтіп 1992 жылы фабрика "Рахат" акционерлік қоғамы болып қайта құрылды, ал жыл соңында кәсіпорынның ең жоғарғы өндіріс көлемі - 32 мың тоннаға жетті.
Одақ ыдырағаннан кейін шикізат, қаптама жеткізушілермен экономикалық байланыс үзілді; дайын өнімді сату қиынға соқты – 1994 жылы, мысалы, бар болғаны 11 125 тонна өнім өндірілді. Алайда сол жыл бетбұрыс кезеңі болды. Қазақстан экономикасы қысқа мерзімде сұранысқа қарағанда, ұсыныс артқан жағдайға көшті.
Ірі тұтынушы рөлін атқара отырып, компания өндірісті шикізатпен және қажетті материалдармен қамтамасыз ету міндеттерін тез арада шеше алды. Барлық күш-жігер Голландия, Австрия, Германия, Франция және т.б. елдерден келетін құрал-жабдықтар мен дүниежүзіне белгілі еуропалық және әлемдік өндірушілерімен серіктестік қарым-қатынас орнатуға бағытталды. Кәсіпорында жаңа жабдықтарды қайта құру, орнату, сонымен бірге рецептураларды жетілдіру және жаңа технологияларды енгізу бойынша белсенді жұмыстар жүргізілді.
Одақ ыдырағаннан кейін шикізат, қаптама жеткізушілермен экономикалық байланыс үзілді; дайын өнімді сату қиынға соқты – 1994 жылы, мысалы, бар болғаны 11 125 тонна өнім өндірілді. Алайда сол жыл бетбұрыс кезеңі болды. Қазақстан экономикасы қысқа мерзімде сұранысқа қарағанда, ұсыныс артқан жағдайға көшті.
Ірі тұтынушы рөлін атқара отырып, компания өндірісті шикізатпен және қажетті материалдармен қамтамасыз ету міндеттерін тез арада шеше алды. Барлық күш-жігер Голландия, Австрия, Германия, Франция және т.б. елдерден келетін құрал-жабдықтар мен дүниежүзіне белгілі еуропалық және әлемдік өндірушілерімен серіктестік қарым-қатынас орнатуға бағытталды. Кәсіпорында жаңа жабдықтарды қайта құру, орнату, сонымен бірге рецептураларды жетілдіру және жаңа технологияларды енгізу бойынша белсенді жұмыстар жүргізілді.
Алматы кондитерлік фабрикасының кәмпиттері нарықта "Рахат" жаңа маркасымен пайда болады. Үш жыл ішінде республиканың 8 өңірінде қойма ғимаратымен, логистикалық жүйемен жабдықталған, жеке еншілес кәсіпорындар құрылды.
Ерекше дәмі мен жоғары сапасының арқасында бірнеше жыл ішінде "Рахат" кәмпиттері Қазақстанда ең танымал кондитер өнімдеріне айнала бастады.
Осылайша "Рахат" брендімен шығарылған өнім енді әлемді жаулап алуға бел буады. "Рахат" АҚ кондитерлік өнімдері алғаш рет 1997 жылы Қырғызстанға экспортталады. Ал 2001 жылы Өзбекстан Республикасына жеткізілімдер жүзеге асырыла бастайды. Қазақстан Кеден одағына енген сәттен бастап, кәсіпорын өнімдерін ресейлік тұтынушылар да көптеп сатып ала бастайды, ал 2011 жылдан бастап "Рахат" өнімдері Моңғолия мен Қытайға экспорттала бастады.
Ерекше дәмі мен жоғары сапасының арқасында бірнеше жыл ішінде "Рахат" кәмпиттері Қазақстанда ең танымал кондитер өнімдеріне айнала бастады.
Осылайша "Рахат" брендімен шығарылған өнім енді әлемді жаулап алуға бел буады. "Рахат" АҚ кондитерлік өнімдері алғаш рет 1997 жылы Қырғызстанға экспортталады. Ал 2001 жылы Өзбекстан Республикасына жеткізілімдер жүзеге асырыла бастайды. Қазақстан Кеден одағына енген сәттен бастап, кәсіпорын өнімдерін ресейлік тұтынушылар да көптеп сатып ала бастайды, ал 2011 жылдан бастап "Рахат" өнімдері Моңғолия мен Қытайға экспорттала бастады.
2001
2001 жылы "Рахат-Шымкент" еншілес кәсіпорнында барлығы 10 ассортименттен тұратын, алғашқы өнімдер шығарыла бастады. Осы жылдар ішінде мұндағы ассортимент түрі 125-ке дейін өсіп, олардың құрамына карамель, зефир, печенье және вафли кірді.
2013
Бұл жыл кондитерлік фабрика үшін тағы бір маңызды жыл болды. "Рахат" АҚ акцияларының негізгі пакетін Оңтүстік Кореяның аса ірі кондитер өндірушісі LOTTE Confectionery сатып алды. Компания бизнесті дамыту мақсатында қомақты қаржыны инвестицияға жұмсады. Аталған салымдар Шымкенттегі фабрикада мармелад пен печенье өндіруге арналған, заманауи жоғары технологиялы жабдықтарды орнатуға мүмкіндік берді.
Алматыдағы цехтар жоғары өнім бере алатын желі, жабдықтармен жарақталады, бұл өз кезегінде түрлі санаттағы өнімдердің жаңа түрлерін шығаруды реттеуге мүмкіндік береді. Компания өкілдері жаңа өнімдерді шығару оларға осы салада көшбасшы атануға жол ашатынын мойындады. Бүгінгі таңда кәсіпорында тек бір тәулік ішінде, конвейерден 240 тоннаға дейін кондитерлік өнім түседі.
2021
2021 жылы" Рахат "АҚ атауы "ЛОТТЕ Рахат" АҚ болып өзгертілді. Бүгінгі таңда компания акциясының 96%-ы LOTTE Confectionery компаниясына тиесілі болып отыр.
2022
Қазіргі таңда "ЛОТТЕ Рахат " АҚ жылына 65,8 мың тонна өнім өндіреді.
Қазақстандық шоколад қайда экспортталады?
Компания кірісіндегі экспорт көлемі 22%-ды құрайды. Кәсіпорын, ең алдымен, қазақстандық тұтынушылардың сұранысын қанағаттандыруды көздейді, алайда кәсіпорын өнімдерін экспорттау, оның ішінде шоколадтардан басқа да өнім түрлері бар, көбінесе көршілес елдер арқылы жүзеге асырылуда. Тәттілер дәл осы көрші мемлекеттер арқылы шетелдерге де жөнелтіледі. Қазақстанда өндірілетін тәттілердің негізгі тұтынушыларының қатарында Ресей, Өзбекстан, Қырғызстан, Моңғолия, Армения, Әзірбайжан, Қытай және Германия бар.
Сонымен бірге отандық тәттілер енді Грузия мен Израильге де жөнелтілетін болады.
Сонымен бірге отандық тәттілер енді Грузия мен Израильге де жөнелтілетін болады.
Кәсіпорында қандай жаңалықтар бар?
"Рахат" сан мен географиялық тұрғыда ғана емес, өз өнімдерінің ассортименттері санын ұлғайту жұмысын да жалғастырып келеді. Нарық заман талабына қарай бейімделіп, тұтынушылар арасындағы жас аудитория компаниядан жаңа өнімдерді шығаруды талап етуде. Сол себепті бүгіннің өзінде нарықта жоғары сұранысқа ие болып отырған "Умка" сүт салмасы бар шоколадты шығару жұмысы қолға алынуда. Кәсіпорын басшылары аталған шоколадқа деген сұраныстың көп болғаны соншалық, желілердің сыйымдылығы нарық сұранысын қанағаттандыра алмайды деген тұжырымға келіп отыр.
Сонымен қатар жержаңғақ, шоколад кесектері, қоюлатылған сүт сынды түрлі қоспалары бар Rakhat bakery печеньесінің теңдессіз жаңа түрі пайда болды. Нарыққа жержаңғақ пастасы негізіндегі "Рахат - пісірілген қоюлатылған сүт" және "Рахат – жержаңғақ" вафляларының жаңа сорттары шықты. Аталған вафли түрлері Шымкент кәсіпорнында шығарылады. Ал жақын арада қазақстандықтарды тағы бір жағымды жаңалық – Snatch атты шоколад батончиктері күтіп тұр.
Нарықта көптеген халықаралық өндіруші ұсынған тәттілерге қарамастан, қазақстандық бренд өз өнімін нарықта бар өнімдерге ұқсамайтын бірегей етуге тырысты. Әрине жаңа өнімге тек оның дәмін татқан тұтынушылар ғана өз бағасын бере алады. Жаңа батонның бірнеше форматы болады – 15, 45 және 90 грамм.
Сонымен қатар жержаңғақ, шоколад кесектері, қоюлатылған сүт сынды түрлі қоспалары бар Rakhat bakery печеньесінің теңдессіз жаңа түрі пайда болды. Нарыққа жержаңғақ пастасы негізіндегі "Рахат - пісірілген қоюлатылған сүт" және "Рахат – жержаңғақ" вафляларының жаңа сорттары шықты. Аталған вафли түрлері Шымкент кәсіпорнында шығарылады. Ал жақын арада қазақстандықтарды тағы бір жағымды жаңалық – Snatch атты шоколад батончиктері күтіп тұр.
Нарықта көптеген халықаралық өндіруші ұсынған тәттілерге қарамастан, қазақстандық бренд өз өнімін нарықта бар өнімдерге ұқсамайтын бірегей етуге тырысты. Әрине жаңа өнімге тек оның дәмін татқан тұтынушылар ғана өз бағасын бере алады. Жаңа батонның бірнеше форматы болады – 15, 45 және 90 грамм.
Өткен 80 жылдың ішінде қазақстандықтардың сүйікті кондитерлік фабрикасы бетпе-бет келген шарықтау мен құлдырау кезеңдері, кәсіпорынды тек "шыңдай" түсті. Бүгінгі таңда бұл табысты әрі гүлденген бизнес, сондай-ақ ол өз тұтынушыларын дәмі тіл үйірер жаңа өнімдер мен бұрыннан таныс дәмі бар тәттілерімен қуантып келеді.
Мүмкін тағы 80 жыл өткеннен кейін компания өнімдері түбегейлі өзгеруі мүмкін, алайда кей кондитерлік тәттілер сол кездің өзінде өз өзектілігін жоймайды деген сенімдеміз – себебі олар қазірдің өзінде классикаға айналған.
Мүмкін тағы 80 жыл өткеннен кейін компания өнімдері түбегейлі өзгеруі мүмкін, алайда кей кондитерлік тәттілер сол кездің өзінде өз өзектілігін жоймайды деген сенімдеміз – себебі олар қазірдің өзінде классикаға айналған.
Фабриканың 80 жылдығымен Абай атындағы опера және балет театрының солисі Зарина Алтынбаева және қазақстандық эстрада әншісі, композитор Парвиз Назаров құттықтады.
- Зарина АлтынбаеваАбай атындағы опера және балет театрының солисі"Сүйікті "Рахат" кондитерлік фабрикамды 80 жылдығымен құттықтаймын! Сіздерге менің "Prima Nota Fest" балалар музыкалық байқау-фестивалін қолдағандарыңыз үшін алғыс білдіремін. Осымен бірнеше жыл бойы балаларға және бәрімізге қуаныш сыйлағандарыңыз үшін көптен-көп рахмет. Сіздерге мың алғыс! Кәсіпорынға одан әрі өркендеу мен жаңа қызықты жобалар тілеймін".
- Парвиз НазаровҚазақстандық орындаушы, композитор«Аты аңызға айналған, еліміздегі ең тәтті өнімдер шығаратын "Рахат" кондитерлік фабрикасын мерейлі 80 жылдығымен құттықтаймын. Сіздерге , кәсіпорынның барлық ұжымына зор денсаулық, бақыт, бейбітшілік пен өркендеу тілеймін. Әрдайым жаңа тәттілерді ойлап тауып, оны біз сияқты тұрақты тұтынушыларыңызға жолдай беріңіздер. Бізге осындай тәтті дәм ұсына білгендеріңіз үшін сіздерге көп рахмет. Сол себепті қашан да қолға алған істеріңіз алға басып, табысқа кенеле беріңіздер»
Перевод: Майнур Жанакова
Верстка: Назгуль Адамалиева
Верстка: Назгуль Адамалиева
© ТОО "Интернет портал Нур", 2009-2022
Все права защищены
Все права защищены